لرزبان

لرزبان ؛ فرهنگ مردم لر ؛ موسیقی لری

لرزبان

لرزبان ؛ فرهنگ مردم لر ؛ موسیقی لری

لرها و مخصوصا بختیاری ها بر سر بزرگمردان خود شیرهای سنگی نصب می نمودند. همانطور که مسیحی ها برتصویر از شیر سنگی سر قبرهایشان صلیب نصب می کنند. شیر سنگی در اصل نشان دلاوری و شجاعت است. که گاهی بر روی آن شمشیر و گرز نیز نقاشی می شود. شیرهای سنگی اندازه های مختلفی دارند که باتوجه به سن صاحب قبر و موارد دیگری بزرگ و کوچک می شده اند. مثلا اگر یک بچه ی 10 ساله می مرد. بر سر قبر او شیر سنگی کوچک نصب می کردند. و به اصطلاح بچه شیر می گفتند. شیرهای سنگی زیادی در مناطق بختیاری یافت می شود اما متاسفانه دولت ایران بدون در نظر گرفتن ارزش مادی و معنوی و تاریخی و فرهنگی این قبور در بعضی از نقاط اقدام به تخریب آنها کرده. مثلا در اردل اقدام به تخریب چند قبر مربوط به چند تن از اعضای ایلخانی بختیاری برای ساخت جاده کرده. و همینطور سازمان آب اصفهان با حفر تونل های کوهرنگ برای انتقال آب به اصفهان بسیاری از این قبور را زیر آب برد بدون اینکه هیچ خسارتی بدهد. و شکایت ها ی بختیاری ها هم به جایی نرسید و بهانه ی آنها برای نپرداختن خسارت هم این بود که این ها با فرهنگ ایرانی اسلامی تطابق ندارند و همینطور در میراث ملی ثبت نشده اند. خب بگذریم.
شیرهای سنگی نمادی از شجاعت و جنگجویی است که میان لرها و مخصوصا بختیاری ها جنگجویی و شجاعت دارای ارزش زیادی است. همینطور در سرودهای بختیاری و گاگریوها "شیر زرد"  معادل این نماد است.
هنری لایارد در خاطرات خود می نویسد: بختیاری ها مجسمه و یا نقش شیر را بر روی قبور خوانین و افراد سرشناس نصب یا نقر می کنند تا خاطره ی سلححشوری و جنگجویی آن ها برای همیشه زنده بماند.
همچنین لایارد می گوید: لرها عقیده دارند که شیرها به دو نوع مسلمان و کافر تقسیم شده اند. نوع اول دارای رنگی گندمگون و زرد روشن و نوع دوم قهوه ای رنگ با یال و پشت سیاه.آنان معتقدند که اگر کسی مورد حمله ی شیر مسلمان واقع شود باید کلاه خود را از سر بردارد و در نهایت ادب و خضوع او را به نام علی (ع) قسم دهد که وی را ببخشد و این کلمات را بگوید: ای گروه ی علی مو بنده ی علی ام، ز حین مو بگذر. شیر با شنیدن این درخواست پی کار خو خواهد رفت.اما اگر شیر کافر باشد توجهی نخواهد کرد ... هنوز هم در مراسمی  سنتی هنگامی  که شخصی  را ضعف و سستی دچار آید  او را زیر تنه ی شیر سنگی می گذارند. زیرا بر این باورند که ترسش خواهد ریخت.و یا هنگامی که فردی دچار سیاه سرفه گردد در تنه ی شیر سنگی گودالی کنده  پر از آب می کنند و بیمار را وا می دارند که از آن بنوشد تا سلامتی یابد و این مراسم نوشیدن آب از زیر تنه ی شیر سنگی و شفا خواستن از آن عمق و مفهومی در خور تامل به این مراسم می بخشد.

نمونه از سرودهای بختیاری که در آن نام شیر ذکر شده.

واویلا بخت بدم سی همچنو شیر             تاریکی دم سحر زینس به شمشیر

             ای واویلا صد واویلا                              سی شیر زردم واویلا

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی