لرزبان

لر کوچک نامی است تاریخی برای لرستان. طوایف لر کوچک قبایلی بودند مخلوط از کردان آسیای صغیر و لران ایرانی که در حدود بین عراق عجم و عراق عرب ییلاق و قشلاق میکردند و خراج خود را بدیوان بغداد میدادند و کمتر موقعی میشد که حاکمی بر خود داشته باشند. شعبه ٔ لر کوچک اگر چند نفر امیر معتبر ازمیان ایشان برخاسته و مدت امارتشان نیز طویل تر بوده ولی هیچوقت اسم و رسم لر بزرگ را پیدا نکرده اند (دهخدا). در سال 580 هَ . ق . یکی از رؤسای ایشان که شجاع‌الدین‌خورشید نام داشت طوایف لر کوچک را تحت امر خود آورد و بر قلعه ٔ معتبر مانرود از قلاع مستحکم لرستان استیلا یافت (دهخدا).

لرستان مقارن استیلای مغول به دو قسمت تقسیم میشد; لر بزرگ و لر کوچک و بین مساکن لر بزرگ و شیراز ناحیه لرنشین ثالثی نیز وجود داشت که شولستان میگفتند. بجای شولستان امروز ممسنی و بجای لر بزرگ کهگیلویه و بختیاری قرار دارد و لر کوچک همان است که حالیه هم آن را لرستان میگوئیم. هر یک از دو قسمت لر بزرگ و لر کوچک قبل از استیلای مغول تا مدتی بعد از برافتادن ایلخانان از خود امرای نیمه مستقلی داشته اند (اتابکان لرستان). بعضی از اتابکان لر کوچک هم به مناسباتی مشهور شده اند. (لر کوچک و لر بزرگ در لغت نامه دهخدا)

این اصطلاح و نحوه تقسیم بندی از سده هشتم تا زمان صفویان به کار می‌رفته است. گاهی به لر کوچک لرستان فیلی و به لر بزرگ، لر بختیاری هم گفته می‌شده است .